Sprzedaż działki budowlanej może wydawać się prosta, jednak w praktyce wiąże się z koniecznością dopełnienia wielu formalności oraz trafienia na odpowiedniego kupca. Zwykle wymaga to cierpliwości oraz aktywnego promowania oferty. Ponadto powinieneś liczyć się z pojawiającymi się w związku ze sprzedażą kosztami oraz obowiązkowym podatkiem. Jak przejść stosunkowo szybko oraz efektywnie cały ten proces? Podpowiadamy, jak krok po kroku sprzedać działkę budowlaną! Sprzedaż działki budowlanej - co należy zrobić w pierwszej kolejności? Jak sprzedać działkę budowlaną? To pytanie zadaje sobie wielu właścicieli, którzy chcą pozbyć się gruntu z satysfakcjonującym zyskiem. Jak przejść więc przez sprzedaż działki krok po kroku, aby ktoś inny mógł wykonać na niej wymarzony projekt domu? Najlepiej, jeśli podzielisz cały proces na kilka etapów. Sprzedaż działki budowlanej – etapy: Zgromadź wszystkie niezbędne dokumenty. Zadbaj o stan prawny nieruchomości. Poproś o wycenę rzeczoznawcę. Ustal minimalną cenę sprzedaży. Zadbaj o promocję oferty. Jeśli znajdziesz nabywcę, który zaproponuje odpowiednią cenę, dopełnij formalności u notariusza oraz kwestii związanych z podatkami. Jeśli zastanawiasz się, jak sprzedać działkę, spróbuj również ustalić, na czym dokładnie Ci zależy. Część właścicieli chce jak najszybciej zamienić grunt na gotówkę. Odpowiedź na pytanie: jak szybko sprzedać działkę będzie jednak inna, niż jak sprzedać działkę z wysokim zyskiem. Jeśli zależy Ci na czasie, a Twoja działka nie ma bardzo korzystnej lokalizacji, czy wyjątkowo ustawnego kształtu, będziesz musiał zachęcić klientów ceną. Zastanów się jednak, czy nie lepiej poczekać dłużej na korzystniejszą ofertę. Dowiedz się więcej: Jak sprawdzić czy działka jest budowlana? Atrakcyjna działka budowlana - jak możemy ją wycenić? Kluczowym pytaniem każdego właściciela, który myśli o sprzedaży nieruchomości jest pytanie: jak wycenić działkę budowlaną? Na cenę działki wpływa kilka czynników: położenie, sąsiedztwo, dojazd oraz skomunikowanie, uzbrojenie terenu, kształt oraz wielkość działki, ceny działek w okolicy. Samodzielna wycena działki może być wyzwaniem dla osób, które pierwszy raz sprzedają nieruchomość. Dobrym pomysłem jest więc skorzystanie z pomocy biegłego rzeczoznawcy majątkowego, który pomoże ocenić wartość nieruchomości. Rzeczoznawca ma bowiem dostęp nie tylko do danych o Twojej działce, ale również do aktów notarialnych innych nieruchomości. Wie dzięki temu, jakie są koszty zakupu gruntu o podobnych parametrach. Od czego są uzależnione ceny działek budowlanych? Atrakcyjność działki zawsze należy oceniać, biorąc pod uwagę, kto zamierza ją nabyć. Zupełnie inne wymagania ma bowiem od działki deweloper, a inne nabywca indywidualny, który myśli o zakupie domu jednorodzinnego. Ziemia wystawiona na sprzedaż z myślą o kupujących na cele budowy domu powinna mieć dostęp do energii elektrycznej, wodociągów oraz najlepiej również gazu i kanalizacji. Do działki musi być zapewniony odpowiedni dojazd. Powinna do niej biec droga asfaltowa lub utwardzana. Sama działka nie musi być natomiast bardzo duża. Często o konkurencyjności gruntu świadczy brak zbyt bliskiego sąsiedztwa lub wręcz przeciwnie, położenie stosunkowo blisko miasta. Jeśli natomiast chciałbyś zainteresować dewelopera, powinieneś mieć odpowiednio duży grunt. Pod inwestycje deweloperskie potrzebne są działki o wielkości co najmniej wielkości pięciu metrów kwadratowych. Jeśli działka miałaby służyć pod budowę centrum handlowego czy hotel, deweloper będzie brać pod uwagę głównie bliskość oraz rodzaj dojazdu do miasta. Wraz z rozrastaniem się danego miasta deweloperów może zainteresować także ziemia w mniejszym mieście sąsiadującym. Jaki jest koszt związany z przeprowadzeniem wyceny działki budowlanej? Koszty związane z wykonaniem wyceny działki budowlanej mogą się różnić w zależności od typu nieruchomości. Stawka zależy zwykle od tego, czy do wyceny jest działka gruntowa, zabudowana, czy też lokalowa. W porównaniu z zyskiem ze sprzedaży ziemi, opłacenie rzeczoznawcy jest dość niewielką kwotą. Zwykle koszty wyceny działki wynoszą od około 400 do 600 zł netto. Warto wiedzieć! Wybierając rzeczoznawcę, powinieneś zwrócić uwagę na to, aby był to specjalista wpisany na listę biegłych rzeczoznawców majątkowych, którą znajdziesz na stronie Ministerstwa Infrastruktury. Możesz również poprosić o okazanie stosownej legitymacji oraz zaświadczenia o ubezpieczeniu od odpowiedzialności cywilnej. Upewnij się też, że specjalista posiada realną wiedzę o transakcjach odbywających się na rynku nieruchomości. Jakie dokumenty trzeba przygotować, by sprzedać działkę budowlaną? Sprzedaż działki wymaga dopełnienia szeregu formalności, które trzeba przejść krok po kroku. Jednym z zadań właściciela jest zgromadzenie dokumentów, które pozwolą na sprzedaż działki. Jakie dokumenty do sprzedaży działki trzeba przekazać nabywcy? 1. Akt własności Akt własności to podstawowy dokument, który musisz posiadać, aby sprzedać działkę. To właśnie on daje nabywcy gwarancję, że jesteś prawnym właścicielem gruntu, który chcesz przekazać. 2. Miejscowy Plan Zagospodarowania Przestrzennego Miejscowy Plan Zagospodarowania Przestrzennego to plan, którym objęta jest gmina, a więc również Twoja działka położona na jej terenie. Dokument ten określa jaki rodzaj budynku może zostać wzniesiony na gruncie oraz jakie dokładne parametry muszą go charakteryzować. Często warunki określone w MPZP wpływają nawet na wizualne aspekty budynku. 3. Warunki Zabudowy Jeśli dla gminy nie został przewidziany Miejscowy Plan Zagospodarowania Przestrzennego, możesz wystąpić z wnioskiem o wydanie decyzji o Warunkach Zabudowy. Dokument ten w pewnym zakresie zastępuje MPZP. 4. Wypis z rejestru gruntów Wypis z rejestru gruntów określa, czy Twoja działka jest działką budowlaną, czy też może leśną, rolną lub na przykład rekreacyjną. Jak skutecznie sprzedać działkę budowlaną? Formalności warto uzupełnić o nieobligatoryjne dokumenty. Zachętą dla nabywcy może być na przykład wykonane badanie geologiczne gruntu oraz wyrysy z geoportalu, które pokażą obrys działki oraz jej sąsiedztwo. Sprzedaż działki budowlanej wymaga nie tylko przedstawiania takiej dokumentacji kupującemu. Dokumenty te przekazywane są do notariusza, dlatego musisz dopełnić wszystkich oczekiwanych formalności. To może Cię zainteresować: Jak przekształcić działkę rolną na budowlaną? Kto płaci podatek od sprzedaży działki budowlanej? Sprzedaż działki budowlanej to z punktu widzenia przepisów czynność cywilnoprawna, która generuje nie tylko zysk, ale również obowiązkowy podatek. Podatek od sprzedaży działki w 2020 roku naliczany jest, gdy zdecydujesz się sprzedać nieruchomość przed upływem pięciu lat podatkowych od momentu nabycia gruntu. Jeśli dopilnujesz tej daty, unikniesz opłaty bez konieczności składania jakichkolwiek deklaracji w urzędzie skarbowym. Jeśli właściciel zdecyduje się sprzedać działkę, którą nabył w okresie krótszym niż pięć lat podatkowych wstecz, będzie musiał zapłacić podatek dochodowy. Ile podatku od sprzedaży działki budowlanej trzeba będzie zapłacić? Sprzedaż rodzi obowiązek zapłaty podatku w wysokości 17% od dochodu. Nie jest to więc procent naliczany od kwoty transakcji, ale różnicy pomiędzy ceną zakupu, a sprzedaży działki, pomniejszonej o koszty sprzedaży takie jak: opłata notarialna, podatek od czynności cywilnoprawnych, usługa pośrednika nieruchomości, koszty przeprowadzenia prac remontowych. Podatku dochodowego sprzedający nie musi płacić jeszcze w kilku innych wyjątkowych sytuacjach. Dzieje się tak, jeśli środki pozyskane ze sprzedaży przeznaczysz na własne cele mieszkaniowe w ciągu trzech lat od dokonania transakcji. Stosowną informację o celu przeznaczenia środków należy umieścić w deklaracji podatkowej. Warto wiedzieć! Nie tylko sprzedający musi rozliczyć się z transakcji z fiskusem. Na nabywcy działki budowlanej ciąży obowiązek zapłacenia podatek PCC, wynoszący 2% wartości rynkowej nieruchomości. Sprzedaż działki z rozpoczętą budową - to możliwe? Sprzedaż działki z rozpoczętą budową domu nie jest niemożliwa, jednak może rodzić trudności w ustaleniu należnego podatku VAT. Istnieją bowiem sprzeczne opinie co do tego, czy taka sprzedaż wiąże się z koniecznością zapłacenia podatku w VAT w wysokości 8% czy 23%. Istnieje nawet orzecznictwo, które sugeruje, że w takiej sytuacji powinno nastąpić zwolnienie z podatku. Warto więc zasięgnąć porady w tym zakresie w stosownym urzędzie. Co zrobić w przypadku, gdy działka nie ma Miejscowego Planu Zagospodarowania Przestrzennego? Brak Miejscowego Planu Zagospodarowania Przestrzennego nie oznacza oczywiście, że nie będziesz mógł sprzedać swojej działki. W takiej sytuacji powinieneś postarać się o inny dokument, który zastąpi MPZP i wskaże przeznaczenie działki. Takim dokumentem jest najczęściej decyzja o Warunkach Zabudowy. Wniosek o jej wydanie składa się w urzędzie gminy. Otrzymanie decyzji jest jednak uzależnione od kilku czynników, między innymi od tego, czy działka ma dostęp do drogi publicznej. O ten dokument warto postarać się możliwie szybko, gdyż procedura może przedłużyć się nawet do kilku miesięcy. Co w przypadku, jeżeli dysponujemy dużą działką budowlaną? Brak planu zagospodarowania przestrzennego to nie jedyny problem, z jakim mogą się spotkać właściciele. Trudności może przysporzyć również duża działka z warunkami zabudowy. Sprzedaż działki budowlanej powyżej trzech tysięcy metrów kwadratowych jest ograniczona przepisami prawa, dlatego musisz liczyć się z koniecznością podzielenia terenu na kilka mniejszych działek. Wymaga to opłacenia prac geodezyjnych, jednak niekiedy jest jedyną szansą na skuteczne zbycie dużej działki budowlanej. Warto wiedzieć! O decyzję o Warunkach Zabudowy lepiej wystąpić po podziale ziemi wykonanym przez geodetę. Każda działka będzie bowiem potrzebować oddzielnej decyzji gminy. Poprzednia decyzja o Warunkach Zabudowy wydana do całej działki nie będzie już aktualna. Sprzedaż działki bez drogi dojazdowej - co na ten temat mówią przepisy? Nie istnieją przepisy prawne, które zabraniałyby sprzedaży działki bez drogi dojazdowej. Działka bez dojazdu może jednak sprawić nabywcy wiele kłopotu. Dojazd do działki budowlanej jest bowiem potrzebny, aby otrzymać pozwolenie na budowę. Jeśli taka droga nie została wytyczona, konieczne będzie ustanowienie tak zwanej drogi koniecznej, która pozwala na dojazd do posesji drogą sąsiada. Jest to o tyle niekorzystne, że sąsiad może życzyć sobie opłaty lub innego sposobu wyrównania kosztów za korzystanie z jego drogi. Co więcej, umowę z sąsiadem w tej sprawie trzeba sporządzić przed notariuszem. Warto zdawać sobie jednak sprawę z tego, że sąsiad może nie zgodzić się na ustanowienie służebności. W takiej sytuacji konieczne jest wystąpienie z wnioskiem do sądu. Uciążliwości związane z taką sytuacją powodują, że część osób nie godzi się na sprzedaż działki bez dostępu do drogi publicznej. Jeśli jesteś właścicielem takiej nieruchomości, masz dwie możliwości: albo postarać się o wykonanie drogi, albo obniżyć cenę, licząc, że skusi to inwestorów. Zobacz także: Wybór działki pod budowę domu – co warto wiedzieć Co jeszcze należy sprawdzić przed sprzedażą działki budowlanej? Przed wystawieniem ogłoszenia warto sprawdzić jeszcze kilka dodatkowych rzeczy, o które mogą pytać potencjalni nabywcy. Aby sprzedaż przebiegała możliwie szybko oraz profesjonalnie warto wiedzieć: czy nieruchomość nie jest obciążona hipoteką, czy działka ma jakieś wady, na przykład jest to działka pochyła lub działka wąska, jakie inwestycje planowane są w sąsiedztwie w kolejnych latach, jak wysoki jest podatek od nieruchomości, co można wybudować na działce, szacowane koszty rozliczenia mediów. Jak wygląda sprzedaż działki budowlanej w dobie koronawirusa? Koronawirus pokrzyżował plany niejednej branży. Wpłynął również w znacznym stopniu na branżę nieruchomości. Lockdown przypadł bowiem na wiosnę oraz lato, czyli czas najbardziej wzmożonego zainteresowania działkami budowlanymi. Zmusiło to sprzedających do zmiany sposobu prezentowania oferty sprzedaży. Zamiast popularnych banerów umieszczanych na płocie lub tabliczek wbitych w ziemię, zdecydowanie lepiej zadbać o odpowiednie sfotografowanie gruntu. Aby wybić się pośród wielu internetowych ogłoszeń, najlepiej urozmaicić swoją ofertę zdjęciami z drona oraz tradycyjnymi fotografami. Dobrym pomysłem jest udostępnienie rzutu działki oraz opisanie sąsiedztwa. Przyciągająca wzrok forma ogłoszenia powinna zachęcić potencjalnych nabywców do osobistego obejrzenia działki. Paradoksalnie pandemia mogła skuteczniej zmotywować niektórych właścicieli do podjęcia stosownych kroków w celu sprzedaży działki budowlanej. Jeśli dotychczas zamieszczałeś jedynie baner lub tabliczkę w okolicach gruntu, zdecydowanie się na ogłoszenie online pozwoli Ci dotrzeć do znacznie szerszego grona odbiorców. Planowałeś budowę domu? Sprawdź, co możesz zrobić, jeśli koronawirus pokrzyżował Ci plany! Porada wideo odnośnie powyższego tematu:Opublikowano 30.04.2021 r. Osoby, które mają grunty rolne, mogą chcieć przekształcić teren pod budowę. Żeby to uczynić, należy dokonać zmiany przeznaczenia gruntu na cele nierolnicze w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego lub uzyskać decyzję o warunkach zabudowy, a następnie wyłączyć grunty z produkcji rolniczej. Sprzedaż działki budowlanej jest czynnością polegającą na przeniesieniu prawa własności nieruchomości. Czynność tę dokonuje się poprzez sporządzenie przez osobę zaufania publicznego – notariusza, dokumentu urzędowego w postaci aktu notarialnego. Zobacz naszą nowoczesną Mapę Geoportal360 Akt notarialny, jako dokument urzędowy, stanowi podstawę wpisu prawa własności do księgi wieczystej. W zależności od rodzaju zbywanej nieruchomości sporządzenie aktu notarialnego wymaga od sprzedającego nieruchomość zgromadzenia dokumentów nie tylko świadczących o własności nieruchomości, ale również o niezaleganiu w podatkach od nieruchomości, czy też świadczących o uregulowaniu należności wobec urzędów. Działka budowlana – definicja W polskim ustawodawstwie znajdujemy definicje działki budowlanej w ustawie z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami oraz w ustawie z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. W myśl ustawy o gospodarce nieruchomościami przez działkę budowlaną należy rozumieć zabudowaną działkę gruntu, której wielkość, cechy geometryczne, dostęp do drogi publicznej oraz wyposażenie w urządzenia infrastruktury technicznej umożliwiają prawidłowe i racjonalne korzystanie z budynków i urządzeń położonych na tej działce. Podobną definicję działki budowlanej znajdujemy w przepisach ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu. Zgodnie z tą ustawą przez pojecie działki budowlanej rozumie się nieruchomość gruntową lub działkę gruntu, której wielkość, cechy geometryczne, dostęp do drogi publicznej oraz wyposażenie w urządzenia infrastruktury technicznej spełniają wymogi realizacji obiektów budowlanych wynikające z odrębnych przepisów i aktów prawa miejscowego. Przeczytaj: Rodzaje działek gruntowych – klasyfikacja Dokumenty niezbędne do sprzedaży działki budowlanej niezabudowanej Sprzedaż działki budowlanej wymaga oświadczenia stron wobec notariusza oraz przedłożenia stosownych dokumentów, które zostaną spisane przez notariusza i wraz z innymi stwierdzeniami wynikającymi z prawa o notariacie oraz przepisów szczególnych, stanowią treść aktu notarialnego. Do podstawowych dokumentów, które powinny być dostarczone notariuszowi przed sporządzeniem aktu notarialnego obejmującego czynność zbycia działki budowlanej należą: Dokument świadczący o własności działki, którym może być akt notarialny obejmujący umowę nabycia działki lub akt notarialny obejmujący umowę darowizny bądź postanowienie sądu w sprawie stwierdzenia nabycia spadku. 2. Wypis z rejestru gruntów danej nieruchomości (działki). 3. Wyrys z mapy ewidencyjnej danej działki. Wypis z rejestru gruntów i wyrys z mapy ewidencyjnej są dokumentami urzędowymi. Dokumenty te wydawane są na wniosek właściciela nieruchomości przez starostę powiatu bądź przez burmistrza miasta będącego na prawach powiatu. Wniosek w sprawie pozyskania wypisu i wyrysu z ewidencji gruntów i budynków należy złożyć na formularzu dostępnym w wydziale zajmującym się geodezją i katastrem. Formularz wniosku można także pozyskać na stronie internetowej danego starostwa. Wniosek o wypis i wyrys z ewidencji gruntów i budynków można również złożyć poprzez Internet (ePUAP). W tym przypadku, wnioskodawca musi posiadać profil zaufany. Koszt dokumentów: wypis i wyrys z ewidencji gruntów i budynków w formie wydruku to 150 zł,wypis i wyrys z ewidencji gruntów w formie elektronicznej to 140 zł. Wskazane ceny dotyczą jednej nieruchomości położonej w granicach jednego obrębu ewidencyjnego. Opłatę za dokumenty urzędowe należy wnieść na konto starostwa bądź wpłacić w kasie urzędu. 4. Zaświadczenia w sprawie przeznaczenia działki położonej w obrębie ewidencyjnym (należy wyszczególnić numer działki oraz nazwę obrębu ewidencyjnego) w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego gminy (miasta, dzielnicy). Zaświadczenie na wniosek zainteresowanego wydaje urząd gminy, na obszarze której położona jest skarbowa za wydanie zaświadczenia wynosi 17 zł. W przypadku załatwiania sprawy przez pełnomocnika opłata skarbowa wynosi dodatkowo 17 zł. 5. Zaświadczenie w sprawie rewitalizacji. Informację w sprawie rewitalizacji na wniosek właściciela nieruchomości wydaje urząd gminy/miasta wydział lub referat zajmujący się planowaniem przestrzennym. Przykładowy tekst wniosku:„Zwracam się z wnioskiem o udzielenia informacji czy działka/ki nr ……… położona/e w obrębie geodezyjnym ……………………… objęte są strefami lub obszarami, o jakich mowa w ustawie z dnia 9 października 2015 r. o Rewitalizacji”. 6. Zaświadczenie starosty powiatowego o objęciu działek uproszczonym planem urządzenia lasu lub decyzją starosty określającą zadania z zakresu gospodarki leśnej. Zaświadczenie to na wniosek właściciela nieruchomości wydaje wydział lub referat lasów, ochrony przyrody lub inny (zależnie od starostwa / urzędu). Aby otrzymać w/w zaświadczenie należy złożyć w starostwie następujące dokumenty: Wypełniony formularz wniesienia (uiszczenia) opłaty skarbowej w wysokości 17 osobisty lub inny dokument tożsamości (do wglądu). W sytuacji składania wniosku w postaci dokumentu elektronicznego opatrzonego kwalifikowanym podpisem elektronicznym albo podpisem zaufanym, dostarczenie dokumentu tożsamości do wglądu nie jest wymagane. W pozostałych sytuacjach dowód osobisty lub inny dokument tożsamości może być okazywany przy składaniu wniosku, w trakcie prowadzonego postępowania lub przy odbiorze dokumentu kończącego – w przypadku ustanowienia pełnomocnika (oryginał lub urzędowo poświadczony odpis) wraz z dowodem uiszczenia opłaty skarbowej Przeczytaj: Jak podnieść wartość działki przed sprzedażą? Dokumenty niezbędne przy sprzedaży działki budowlanej zabudowanej Przygotowując się do sprzedaży działki zabudowanej należy podobnie, jak przy sprzedaży działki budowlanej (niezabudowanej), zgromadzić dokumenty potwierdzające własność nieruchomości oraz dokumenty potwierdzające niezaleganie w podatkach i opłatach. Do podstawowych dokumentów, które sprzedający działkę zabudowaną powinien przedłożyć notariuszowi, należą: Akt własności nieruchomości. Jeżeli nieruchomość posiada założoną księgę wieczystą, wówczas właściciel działki może przedłożyć notariuszowi odpis księgi wieczystej pozyskany z portalu internetowego. Dokument ten, jako dokument urzędowy, jest wydawany na wniosek przez Centralną Informację. W przypadku, gdy nieruchomości nie posiada założonej księgi wieczystej, zbywający tę nieruchomość powinien przedłożyć notariuszowi akt własności nieruchomości w postaci – czy to posiadanego aktu notarialnego obejmującego umowę darowizny bądź akt własności ziemi. Dokumenty te będą stanowiły podstawę do założenia księgi wieczystej. 2. Wypis i wyrys z ewidencji gruntów i budynków. Dokument ten za stosowna opłatą można pozyskać w starostwie bądź w wydziale geodezji i kartografii urzędu miasta na prawach powiatu. 3. Zaświadczenia w sprawie przeznaczenia działki w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego. Zaświadczenie na wniosek zainteresowanego wydaje urząd gminy, na którego obszarze położona jest nieruchomość. Opłata skarbowa za wydanie zaświadczenia wynosi 17 zł. W przypadku załatwiania sprawy przez pełnomocnik opłata skarbowa wynosi dodatkowo 17 zł. W przypadku, gdy gmina nie posiada miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, należy wystąpić o wydanie decyzji o warunkach zabudowy (WZ). Dodatkowo: W przypadku, gdy zbywana nieruchomość została nabyta w spadku bądź w formie darowizny lub w wyniku nieodpłatnego zniesienia współwłasności (po 2006 r.), czy też np. przez zasiedzenie, niezbędne będzie przedłożenie notariuszowi zaświadczenia Naczelnika URZĘDU SKARBOWEGO właściwego wg miejsca położenia nieruchomości, potwierdzające, że należny podatek od spadków i darowizn z tytułu nabycia nieruchomości (niezabudowanej/zabudowanej został zapłacony / nie należał się (np. z powodu zwolnienia) / zobowiązanie przedawniło się. W zaświadczeniu o uiszczeniu stosownego podatku powinien być wyszczególniony przedmiot umowy, dokładny adres administracyjny obejmujący numer działki. W przypadku, gdy zobowiązanie przedawniło się, nie ma potrzeby przedkładania przedmiotowego zaświadczenia. Jeżeli przedmiotem zbycia są udziały kilku spadkobierców, to zaświadczenie o uiszczeniu podatku od spadków/darowizn powinien przedłożyć każdy z nich. Natomiast, jeżeli do spadku wchodziły nieruchomości położone w zasięgu różnych urzędów skarbowych, to należy przedłożyć zaświadczenia z wszystkich urzędów skarbowych. Przedstawiona lista dokumentów, jakie należy skompletować i przedłożyć notariuszowi przed zawarciem umowy w formie aktu notarialnego dotyczy sytuacji typowych. Istnieją natomiast sytuacje, w których aby sprzedać nieruchomość wymagane będą inne dokumenty świadczące o identyfikacji działki np., jeżeli nieruchomość została podzielona, a podział ten nie został ujęty w księdze wieczystej, wówczas, aby sprzedać jedną z podzielonych działek budowanych należy przedłożyć notariuszowi ostateczną Decyzję stwierdzającą podział działki wraz z mapą obejmującą projekt podziału nieruchomości. Należy również nadmienić, że jeżeli sporządzony przez notariusza akt notarialny zawiera przeniesienie własności, a nieruchomość nie posiada założonej księgi wieczystej wówczas, notariusz sporządzający akt notarialny, nie później niż w dniu jego sporządzenia, za pośrednictwem systemu teleinformatycznego obsługującego postępowanie sądowe, składa wniosek o założenie nowej księgi wieczystej i wpis prawa własności w tej księdze. Na żądanie strony czynności notarialnej, wniosek zawiera żądanie dokonania w księdze wieczystej także innego wpisu związanego z czynnością notarialną (Ustawa z dnia Prawo o notariacie). Przeczytaj: Jak podzielić działkę budowlaną? Podstawa prawna: Ustawa z dnia 14 lutego 1991 r. Prawo o z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Zdjęcie: dokumenty zakup działki działka rolna Jakie dokumenty potrzebne będą w przypadku nabycia oraz zbycia nieruchomości rolnej – czyli o zmianach, jakie wprowadziły nowe przepisy ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego. Obowiązujące od Grunt rolny stanowi specyficzny rodzaj nieruchomości, który podlega szczególnym regulacjom podatkowym, co przede wszystkim widoczne jest w podatku dochodowym PIT. W poniższej analizie rozpatrzymy możliwość skorzystania ze zwolnienia od podatku PIT oraz VAT gdy ma miejsce sprzedaż gruntu rolnego. Sprzedaż gruntu rolnego – zwolnienie z PITOdpłatne zbycie nieruchomości dokonane przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym miało miejsce nabycie, podlega opodatkowaniu podatkiem PIT. Powszechnie znane jest w tym zakresie zwolnienie ze względu na własne cele mieszkaniowe określone w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy jednak zwrócić uwagę, że ustawa PIT przewiduje pewne szczególne zwolnienie przeznaczone właśnie dla gruntów rolnych. Chodzi o art. 21 ust. 1 pkt 28 ustawy z tym przepisem zwalnia się od podatku przychody uzyskane z odpłatnego zbycia nieruchomości, ich części lub udziału w nieruchomościach wchodzących w skład gospodarstwa rolnego; zwolnienie nie dotyczy przychodu uzyskanego z odpłatnego zbycia gruntów, które w związku z tym odpłatnym zbyciem utraciły charakter rolny. Powyższe zwolnienie zostało zatem uzależnione od wystąpienia następujących przesłanek:grunty muszą być zakwalifikowane jako użytki rolne i nie mogą być zajęte na prowadzenie działalności gospodarczej innej niż działalność rolnicza;grunty muszą stanowić gospodarstwo rolne (tj. będący własnością osoby fizycznej obszar gruntów o łącznej powierzchni co najmniej 1 ha lub 1 ha przeliczeniowy) lub jego część składową,grunty nie mogą utracić wskutek sprzedaży rolnego aby pamiętać, że wszystkie ww. warunki muszą być spełnione łącznie. Dlatego też dalej będziemy analizowali poszczególne – z których sprzedaży przychody będą wolne od podatku – mają wchodzić w skład gospodarstwa rolnego. Pojęcie to definiuje art. 2 ust. 4 ustawy PIT, który wskazuje, że oznacza ono gospodarstwo rolne w rozumieniu przepisów ustawy o podatku rolnym. Jak wynika z art. 2 ust. 1 ustawy o podatku rolnym, gospodarstwo rolne to obszar gruntów, sklasyfikowanych w ewidencji gruntów i budynków jako użytki rolne lub jako grunty zadrzewione i zakrzewione na użytkach rolnych, z wyjątkiem gruntów zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej innej niż działalność rolnicza, o łącznej powierzchni przekraczającej 1 ha lub 1 ha przeliczeniowy, stanowiących własność lub będących w posiadaniu osoby fizycznej, osoby prawnej albo jednostki organizacyjnej, w tym spółki, nieposiadającej osobowości prawnej. Podstawowym warunkiem zwolnienia jest, aby grunty były zewidencjonowane jako rolne i stanowiły część gospodarstwa rolnego. Jeżeli łączna powierzchnia gruntów sklasyfikowanych jako użytki rolne, niezajętych na prowadzenie działalności gospodarczej innej niż działalność rolnicza, przekracza 1 ha lub 1 ha przeliczeniowy, stanowią one gospodarstwo rolne. To powoduje, że w sytuacji, gdy grunt nie spełnia normy obszarowej, nie może być uznany za gospodarstwo gdy osoba fizyczna sprzedaje grunty rolne o powierzchni 0,5 ha, to nie jest spełniony warunek obszarowy i zwolnienie nie znajdzie przesłanka określona w przepisie dotyczy konieczności zachowania charakteru rolnego gruntu. Dla oceny, czy dokonana transakcja skutkuje utratą charakteru rolnego gruntu, decydujący jest cel jego nabycia, faktyczny zamiar nabywcy co do dalszego przeznaczenia nieruchomości bądź inne okoliczności związane z daną transakcją. Cel nabycia gruntów może wynikać bezpośrednio z aktu notarialnego, z charakteru nabywcy, jak również z innych związanych z transakcją okoliczności. Należy ponadto wskazać, że utrata charakteru rolnego w związku z odpłatnym zbyciem może wystąpić bezpośrednio po zbyciu albo dopiero w przyszłości, jednakże w momencie dokonania zbycia strony umowy powinny być świadome celu zakupu i przeznaczenia czy dana nieruchomość w wyniku odpłatnego zbycia nie utraciła charakteru rolnego, podlega weryfikacji przez organ podatkowy w toku ewentualnego postępowania podatkowego czy kontroli podatkowej. Dodatkowo warto wskazać, że zastosowanie zwolnienia z opodatkowania leży w interesie podatnika (sprzedawcy), więc to po jego stronie spoczywa obowiązek wykazania, że spełnia przesłanki do możemy wskazać, że gdy rolnik dokonuje sprzedaży gruntów rolnych na rzecz przedsiębiorcy prowadzącego działalność deweloperską, to nie jest to cel rolniczy. W konsekwencji w tych okolicznościach zwolnienie nie będzie przysługiwało. Jak wskazał Dyrektor KIS w interpretacji z 20 lutego 2018 roku (nr ustawodawca nie ogranicza przy tym zmiany charakteru gruntów czasowo jedynie do momentu sprzedaży – nie posługuje się bowiem sformułowaniem „utraty charakteru rolnego gruntów na skutek sprzedaży”. Ustawodawca w art. 21 ust. 1 pkt 28 używa określenia o szerszym znaczeniu językowym – „w związku ze sprzedażą”. Oznacza to, że chodzi o każdy przypadek utraty przez grunty charakteru rolnego, który można obiektywnie powiązać z dokonaną sprzedażą. Może to być związek uprzedni rozumiany jako przygotowawczy do sprzedaży, bezpośrednio związany ze sprzedażą czy też będący skutkiem sprzedaży. Przesłanka utraty charakteru rolnego musi być powiązana ze sprzedażą, choć ten związek nie może być rozumiany w ten sposób, że już z chwilą dokonania czynności sprzedaży powinna nastąpić zmiana charakteru gruntu rolnego zwolniona od podatku VATJeżeli chodzi o podatek VAT, to przede wszystkim należy pamiętać, że w jego zakresie mieszczą się wyłącznie te czynności, które są wykonywane przez podatnika, czyli przez osobę, która prowadzi działalność do sprzedaży gruntów dochodzi w warunkach zwykłego zarządu majątkiem prywatnym i zbycia składnika prywatnego, który nie był wykorzystywany w działalności gospodarczej, to taka sprzedaż w ogóle nie podlega pod zakres podatku natomiast sprzedaż gruntów rolnych jest dokonywana przez podatnika podatku VAT, to w tym zakresie możliwe jest skorzystanie ze zwolnienia określonego w art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy VAT. Zgodnie z treścią tego przepisu zwalnia się od podatku dostawę terenów niezabudowanych innych niż tereny że zgodnie z definicją zawartą w art. 2 pkt 33 ustawy VAT przez tereny budowlane rozumie się grunty przeznaczone pod zabudowę zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku braku takiego planu – zgodnie z decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, o których mowa w przepisach o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Typowy grunt rolny nie mieści się w zakresie tego pojęcia, w związku z czym sprzedaż gruntu rolnego może korzystać ze zwolnienia od podatku gruntu rolnego niezabudowanego przez podatnika podatku VAT korzysta z całkowitego zwolnienia określonego w art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy przedstawionego zbioru przepisów płynie wniosek, że w pewnych okolicznościach sprzedaż gruntu rolnego będzie jednocześnie korzystać ze zwolnienia od podatku PIT oraz podatku VAT. W tym jednak zakresie kluczowe jest spełnienie określonych warunków oraz przesłanek wynikających z treści ustawy podatkowych. Działki, które powstaną w wyniku takiego podziału, mogą być zbyte wyłącznie na rzecz właściciela lub użytkownika wieczystego nieruchomości sąsiedniej. A zatem to notariusz podejmie decyzję, czy dopuszczalne jest sporządzenie aktu zbycia działki rolnej lub leśnej o powierzchni poniżej 0,3000 ha. Jaką decyzję lub jakie zezwolenia musi uzyskać właściciel działki rolnej, jeżeli chcę ją zalesić na własny koszt? Właściciel działki musi uzyskać plan zalesienia, który zawiera wytyczne dotyczące założenia i prowadzenia uprawy leśnej, następnie zalesić grunt i uzyskać decyzję administracyjną starosty o udatności zalesienia i stwierdzeniu prowadzenia przez właściciela gruntu uprawy leśnej. Po uzyskaniu takiej decyzji właściciel gruntu może starać się o częściowe zrefinansowanie przedsięwzięcia. W celu uzyskania planu zalesienia należy: - zgromadzić następujące dokumenty: wypis z miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dotyczący działek ewidencyjnych, na których są położone grunty przeznaczone do zalesienia, a w przypadku braku tego planu - zaświadczenie potwierdzające, że przeznaczenie gruntów do zalesienia nie jest sprzeczne z ustaleniami studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy; a. oświadczenie rolnika o powierzchni gruntów przeznaczonych do zalesienia zawierające numery działek ewidencyjnych, na których są położone te grunty; b. w przypadku planowanego zalesienia części działki ewidencyjnej - mapę zalesienia, sporządzoną przez osobę posiadającą w tym zakresie uprawnienia zawodowe, nadane na podstawie przepisów ustawy z dnia 17 maja 1989 r. Prawo geodezyjne i kartograficzne (Dz. U. z 2005 r. Nr 240, poz. 2027 oraz z 2006 r. Nr 170, poz. 1217) na podkładzie mapy zasadniczej, z naniesionymi granicami działek ewidencyjnych oraz granicami gruntu do zalesienia wraz z obliczoną powierzchnią gruntów w poszczególnych klasach gleboznawczych oraz łączną powierzchnią gruntu do zalesienia; w przypadku braku mapy zasadniczej, mapę zalesienia można sporządzić na podkładzie ewidencyjnym; c. kopię części mapy ewidencji gruntów i budynków obejmującą grunty przeznaczone do zalesienia. - złożyć w nadleśnictwie wniosek o sporządzenie planu zalesienia. Wniosek sporządza się w dwóch egzemplarzach. Jeden pozostaje u rolnika i na nim należy uzyskać potwierdzenie terminu złożenia wniosku o sporządzenie planu zalesienia. Drugi pozostaje w nadleśnictwie. Łączna powierzchnia gruntu przeznaczonego do zalesienia nie może być mniejsza niż 0,40 ha i nie może przekraczać 30 ha. Minimalna powierzchnia działki wydzielonej do zalesienia wynosi 0,10 ha. W celu zalesienia gruntów należy: - Przygotować wypisy z rejestru gruntów wraz z mapkami zawierającymi numery działek i ich położenie. - Sporządzić wykaz powierzchni gruntów przeznaczonych do zalesienia, z uwzględnieniem klas bonitacyjnych. - Określić przewidywane terminy rozpoczęcia i zakończenia zalesiania. - Złożyć do starosty, właściwego ze względu na miejsce położenia zalesianego gruntu, pisemny wniosek o wyrażenie zgody na przeznaczenie gruntu rolnego do zalesienia, zawierający wykaz powierzchni do zalesienia, wypisy z rejestru gruntów i mapki z numerami działek oraz przewidywane terminy rozpoczęcia i zakończenia zalesiania. - Wniosek składa właściciel gruntów. - Właściciel gruntu przeznaczonego do zalesienia zobowiązany jest do ukończenia kursu z zakresu pielęgnacji lasu. Co dzieje się dalej ze złożonym wnioskiem: - Starosta rozpatruje wnioski o zalesienie według kolejności ich wpływu i wydaje decyzję w terminie 60 dni od dnia otrzymania wniosku. - O otrzymanym wniosku starosta informuje właściwego, ze względu na miejsce położenia gruntu, wójta, burmistrza lub prezydenta miasta, równocześnie prosząc o akceptację przez radę gminy zmiany charakteru użytkowania gruntu z rolnego na leśny. - Brak stanowiska rady gminy w terminie 30 dni uznaje się za akceptację dla wniosku. - W przypadku, gdy zgłoszone wnioski przekraczają roczny limit zalesienia, starosta powiadamia właścicieli gruntów, których wnioski nie zostały rozpatrzone, o terminie ich rozpatrzenie oraz planowanym rozpoczęciu zalesienia w kolejnych latach. - Decyzja starosty o przeznaczeniu gruntu rolnego do zalesienia przekazywana jest do wiadomości wójta (ew. burmistrza lub prezydenta miasta) oraz do zarządu wojewódzkiego funduszu ochrony środowiska i gospodarki wodnej. - Właściwy ze względu na położenie gruntu nadleśniczy w terminie 30 dni od otrzymania decyzji starosty sporządza plan zalesienia oraz dostarcza właścicielowi gruntu odpowiednią ilość sadzonek. Koszty sadzonek i sporządzenia planu pokrywa wojewódzki fundusz ochrony środowiska i gospodarki wodnej. Zalesienie uznaje się za prawidłowe, jeżeli: - zostało wykonane zgodnie z planem zalesienia, - uprawa leśna jest prowadzona przez właściciela gruntu zgodnie z uproszczonym planem urządzenia lasu lub decyzją starosty określającą zadania z zakresu gospodarki leśnej, - uprawa leśna została założona w odległości 3 metrów od sąsiedniej parceli gruntowej lub 1,5 metra, gdy sąsiednia parcela jest terenem leśnym albo zalesianym, - stopień udatności uprawy jest nie mniejszy niż 70%. Zakończenie procedury: - W terminie 3 miesięcy od dnia otrzymania zawiadomienia o zakończeniu zalesiania starosta sprawdza wykonanie zalesienia i wydaje decyzję administracyjną o stwierdzeniu prowadzenia przez właściciela gruntu uprawy leśnej. - Gdy nadleśniczy stwierdzi, że zalesienie jest nieprawidłowe z winy właściciela gruntu, starosta obciąża tegoż właściciela kosztami sporządzenia planu zalesienia oraz kosztami sadzonek.
Do dopełnienia formalności przy zakupie działki niezbędne jest uzyskanie wypisu i wyrysu z ewidencji gruntów i budynków. Dokument ten potrzebny jest m.in. do dokonania wpisów w księdze wieczystej parceli. Opisuje on m.in. położenie danej nieruchomości w postaci zestawienia tabelarycznego (wypis) oraz graficznego (wyrys z mapyInwestorzy znaleźli sposób, jak radzić sobie z restrykcyjnymi przepisami ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego (UKUR), blokującym obrót ziemią. Dużo jednak zależy od samej gminy, czy jest im przychylna i wyda warunki zabudowy. Na ogół nie ma z tym problemu. Najpierw warunki, potem sprzedaż ziemi - Brakuje gruntów pod inwestycje, więc z tego powodu ceny mieszkań szybują ostro w górę. Wiele gruntów rolnych np. w miastach nadawałoby się pod budowę, ale obrót ziemią rolną jest utrudniony. Tam jednak, gdzie nie ma miejscowych planów, tylko wydaje się warunki zabudowy, udaje się "poluzować" przepisy. Dużo zależy od właściciela gruntu, bo to on powinien skompletować wszystkie niezbędne decyzje, czyli warunki zabudowy, pozwolenia etc. i dopiero wtedy sprzedać ziemię. Czasami też to on finalizuje inwestycje, a następnie sprzedaje gotową razem z gruntem. Najważniejsze jest jednak, by tuż przed rozpoczęciem budowy zmienić wpis w ewidencji gruntów i budynków. Wówczas ziemia straci status gruntu rolnego w rozumieniu UKUR i będzie już działką budowlaną – przyznaje Konrad Płochocki, dyrektor generalny Polskiego Związku Firm Deweloperskich. Jak to wygląda w praktyce tłumaczy Jacek Kosiński, adwokat, partner zarządzający w kancelarii JK - Inwestorzy kupują grunty klasy 4-6, ale tylko na terenach nie objętych miejscowymi planami zagospodarowania przestrzennego. Nie ma przy tym znaczenia powierzchnia działki, może to być 10, 15 czy 100 ha. Ale wcześniej dotychczasowy właściciel, działając w porozumieniu z nabywcą, musi uzyskać decyzję o warunkach zabudowy, a następnie trzeba rozpocząć budowę, w wyniku czego grunt przestanie być gruntem rolnym w rozumieniu UKUR– wyjaśnia mec. Kosiński. I dodaje: - W ramach postępowania o wydanie warunków zabudowy nie bada się statusu działki - czy jest on budowlany czy rolny. Najważniejsze jest dobre sąsiedztwo, czyli w przypadku domów w okolicy, musi stać już co najmniej jeden. Dobrego sąsiedztwa nie stosuje się jednak do wszystkich inwestycji, nie ma go np. w przypadku instalacji odnawialnego źródła energii np. farm fotowoltaicznych. Tylko gorsze klasy ziemi Inwestorzy szukają gruntów gorszych klasy - nie bez powodu. Ziemia klasy I-III to najbardziej żyzne gleby, na wyłączenie ich z produkcji rolnej trzeba mieć zgodę ministra właściwego do spraw rozwoju wsi. Wymogu zgody nie stosuje się jeżeli łącznie są spełnione następujące przesłanki: co najmniej połowa powierzchni każdej zwartej części gruntu zawiera się w obszarze zwartej zabudowy, grunty położone są w odległości nie większej niż 50 m od granicy najbliższej działki budowlanej, grunty położone są w odległości nie większej niż 50 metrów od drogi publicznej, ich łączna powierzchnia nie przekracza 0,5 ha. Pozwolenie na budowę i zmiana wpisu w ewidencji - Gdy już inwestor posiada się warunki zabudowy, może wystąpić o wydanie pozwolenia na budowę. Decyzja ta wiąże organ wydający pozwolenie na budowę. W takim przypadku urzędnik musi wydać pozwolenie na budowę, jak spełni się wszystkie wymogi. A potem buduje się. A jak się grunt rolny zabuduje, to traci on cechę rolnego i tym samym nie stosuje się do niego już ograniczeń wynikających dla gruntów rolnych. Warto w tym wypadku dokonać zmiany w ewidencji gruntów. Ponadto pojawiają się transakcje dotyczące nieruchomości specjalnie dzielonych na mniejsze działki, nie podpadające pod ograniczenia ustawowe – wyjaśnia mec. Kosiński. Takie praktyki nie dziwią Macieja Obrębskiego, adwokata specjalizującego się w obrocie nieruchomościami. - Nie jest to nic innego, niż urbanizacja wsi. Ale dużo zależy od polityki samej gminy. Nie wszystkie chcą wydawać hurtowo warunki zabudowy. Tak jest np. w gminie Rokitnica pod Poznaniem, która nie chce już większej urbanizacji. Tam uzyskać warunki nie tak łatwo. Takie gminy są jednak w mniejszości – przyznaje mec. Obrębski. I przypomina o problemie, który pojawia się przy okazji odrolnienia. - Odrolnienie następuje z chwilą wydania warunków zabudowy dla gruntów gorszych klas, a zmiany klasyfikacji dokonuje klasyfikator. Niestety brakuje fachowców w tym zawodzie. Poza tym dochodzi też do nieprawidłowości o czym świadczą wyniki kontroli NIK- u przeprowadzonej w woj. kujawsko- pomorskim, a ogłoszone w 13 lipca br. Z raportu NIK wynika, że starostowie nie wywiązują się z roli strażników ziemi rolnej i leśnej. W połowie powiatów województwa kujawsko-pomorskiego NIK ujawnił, że klasyfikacja gruntów odbywała się na zlecenie ich właścicieli, a prowadzili ją opłacani przez nich gleboznawcy. Czytaj też: Minister chce uprościć proces odrolnienia gruntów na cele publiczne Jakie obowiązują ograniczenia w obrocie gruntami Obecnie UKUR przewiduje, że swobodnie można sprzedawać i nabywać działki rolne o powierzchni mniejszej niż 1 ha. Natomiast działki rolnej o powierzchni 0,3 ha lub większej nabywca nie może sprzedać przez 5 lat. W przypadku deweloperów oraz innych inwestorów oznacza to, że przez 5 lat nie mogą na takiej działce rozpocząć inwestycji, bo powinni ją uprawiać. Nabywca nieruchomości rolnej jest obowiązany bowiem prowadzić gospodarstwo rolne, w skład którego weszła nabyta nieruchomość przez okres co najmniej 5 lat od dnia nabycia, a jeśli jest osobą fizyczną musi to robić osobiście. W efekcie grunty o większej powierzchni, także położone na terenie miast nie mogą być swobodnie nabyte przez spółki, deweloperów czy osoby fizyczne nie będące rolnikami. Przepisów ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego nie stosuje się wyłącznie w odniesieniu do : nieruchomości rolnych: -wchodzących w skład Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa, o którym mowa w ustawie z dnia 19 października 1991 r. o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa (Dz. U. z 2020 r. poz. 396, 568 i 1086), o powierzchni mniejszej niż 0,3 ha, będących drogami wewnętrznymi, sprzedanych na podstawie art. 42 ust. 1 lub 6 ustawy z 19 października 1991 r. o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa, w których grunty, oznaczone w ewidencji gruntów i budynków jako grunty pod stawami, stanowią co najmniej 70% powierzchni nieruchomości; udziałów we współwłasności nieruchomości rolnych o których wyżej mowa.
Chociaż to działki budowlane i rekreacyjne są pierwszą opcją, o której myślimy, gdy chcemy wybudować domu, to warto pamiętać, że często dobrym rozwiązaniem jest zakup ziemi rolnej. Takie nieruchomości są zwykle tańsze od tych budowlanych albo rekreacyjnych, a niekiedy też przepięknie położone. Dzięki nowelizacji ustawy, która weszła w życie w czerwcu 2019 roku, pod pewnymi warunkami grunty rolne może kupić każdy, nie tylko rolnik. Kiedy jest to możliwe? Jak przebiega zakup działki rolnej krok po kroku i co można wybudować na takiej ziemi? Spis treści Czym jest działka rolna?Klasy glebyKto może kupić ziemię rolną?Gdzie sprawdzić przeznaczenie działki?Co można wybudować na działce rolnej?Odrolnienie gruntówJak kupić działkę rolną – opis procesu Czym jest działka rolna? Ziemia rolna jest pojęciem bardzo szerokim. Jej definicje znajdują się w Kodeksie cywilnym i w ustawie o ochronie gruntów rolnych. Według pierwszego dokumentu jest to nieruchomość, która jest lub może być wykorzystywana do prowadzenia działalności wytwórczej w rolnictwie w zakresie produkcji roślinnej i zwierzęcej, nie wyłączając produkcji ogrodniczej, sadowniczej i rybnej (art. 46 Kodeksu cywilnego). Zgodnie z Ustawą z dnia 3 lutego 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych w art. 2 i 3. określa się nią następujące obszary: kategoryzowane w ewidencji gruntów jako użytki rolne;pod stawami rybnymi i innymi zbiornikami wodnymi, służącymi wyłącznie dla potrzeb rolnictwa;pod obiektami gospodarczymi i mieszkalnymi oraz urządzeniami wchodzącymi w skład gospodarstwa rolnego albo służącymi przetwórstwu rolno-spożywczemu;parków wiejskich oraz pod zadrzewieniami i zakrzewieniami śródpolnymi, w tym również pod pasami przeciwwietrznymi i urządzeniami przeciwerozyjnymi;rodzinnych ogrodów działkowych i ogrodów botanicznych;pod urządzeniami: melioracji wodnych, przeciwpowodziowych i przeciwpożarowych, zaopatrzenia rolnictwa w wodę, kanalizacji oraz utylizacji ścieków i odpadów dla potrzeb rolnictwa i mieszkańców wsi;zrekultywowane dla potrzeb rolnictwa;torfowisk i oczek wodnych. Wspomniana już ewidencja gruntów użytki rolne dzieli na: grunty orne – oznaczone symbolem R;sady – S;łąki trwałe – Ł;pastwiska trwałe – Ps;grunty rolne zabudowane – Br;tereny pod stawami – Wsr;grunty pod rowami – W;grunty zadrzewione i zakrzewione na użytkach rolnych – Lzr. Klasy bonitacyjne gleby Jeśli interesujemy się zakupem ziemi rolnej, musimy również wiedzieć, jakie są i czym się charakteryzują klasy bonitacyjne gleby. Ta wiedza przyda się w przypadku wniosku o odrolnienie działki. Bonitacja gleby to ocena jej jakości użytkowej i przydatności do celów rolniczych. Kwalifikacja uwzględnia żyzność ziemi, stosunki wodne, stopień kultury gleby i jej zdolność produkcyjną w określonych warunkach siedliskowych. Według Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 12 września 2012 r. w sprawie gleboznawczej klasyfikacji gruntów, w Polsce wyróżnia się 8 klas bonitacyjnych gleb ornych. Klasa I Najlepsze grunty, bogate w składniki pokarmowe, występują na równinach i łagodnych pochyłach. W tej klasie znajdują się: najlepsze czarnoziemy, mady pyłowe i próchniczne, czarne ziemie właściwe, rędziny i bogate w próchnicę gleby brunatne. Klasa II Gleby bardzo dobre o warunkach nieco gorszych niż klasa wyżej. Do tej grupy zalicza się: bardzo dobre czarnoziemy, mady pyłowe i próchniczne, czarne ziemie, rędziny, gleby płowe i brunatne. Klasa III a Grunty dobre. Ziemie w tej klasie mają gorsze właściwości fizyczne i chemiczne, co jest wynikiem dużych wahań poziomu wód gruntowych, zależnych od opadów atmosferycznych. W tej klasie znajdują się: gleby brunatne, płowe i opadowo-glejowe, zdegradowane czarnoziemy, mady piaszczyste, rędziny brunatne i czarnoziemne, gleby torfowo-murszowe i torfowe. Klasa III b Grunty średnio dobre, o niższych parametrach niż wyższe klasy. Narażone na erozję z wyraźnymi oznakami degradacji. Okresowo mogą być zbyt suche albo zbyt wilgotne. Ta grupa to: średniej jakości gleby brunatne i płowe, zdegradowane czarnoziemy, średnio dobre czarne ziemie, mady i rędziny i gleby torfowo-murszowe i torfowe. Klasa IV a Gleby lepsze, średniej jakości. Występują zwykle na terenach o gorszych warunkach fizjograficznych. Często narażone są na erozję wodną, przez co dają średniej wielkości zbiory. Klasa IV z to: gleby brunatne, płowe, bielice, niektóre podmokłe czarnoziemy, średniej jakości czarne ziemie i średniej jakości mady pyłowe i piaszczyste. Klasa IV b Grunty orne gorsze, średniej jakości. Mają podobne cechy co ziemie w a, aczkolwiek występują w gorszych warunkach (na silnych spadkach, w zagłębieniach terenu), przez co są bardziej wadliwe. W tej klasie znajdują się takie same gleby jak w poprzedniej, tyle że mają gorszą jakość. Klasa V Ziemie orne słabe, kamieniste albo piaszczyste. Grunty te są ubogie w substancje organiczne, z niskim poziomie próchnicy, przez co mało urodzajne. W tej grupie są: lżejsze gleby brunatne, płowe i bielicowe, płytkie czarnoziemy, czarne ziemie, mady, rędziny i gleby torfowe oraz silnie oglejone mady. Klasa VI Gleby orne najsłabsze. Grunty bardzo wadliwe, przeznaczone zwykle na pastwiska albo pod zalesienie. Do klasy VI zalicza się: gleby rdzawe i bielicowe, rankery, bardzo płytkie rędziny, bardzo lekkie mady oraz ciężkie mady podmokłe. W Polce największą powierzchnię zajmują grunty klasy IV, najmniejszą gleb klasy I. Informacje o klasie gruntu na wybranej działce sprawdzimy we wypisie i wyrysie z ewidencji gruntów i budynków. Jest on dostępny we właściwym starostwie powiatowym lub urzędzie miasta. Kto może kupić ziemię rolną? Grunty rolne z zasady są przeznaczone pod uprawę. Dlatego zgodnie z przepisami może je kupić rolnik. Istnieją jednak wyjątki od tej zasady. Zapisane są one w znowelizowanej Ustawie z dnia 11 kwietnia 2003 r. o kształtowaniu ustroju rolnego. Zgodnie z nią osoba niebędąca rolnikiem może nabyć: Bez ograniczeń działkę rolną do 0,3 o powierzchni nieprzekraczającej 0,5 ha – pod warunkiem, że budynki powstały przed 30 kwietnia 2016 roku. Pod pojęciem siedlisko kryje się zabudowa zagrodowa, czyli dom mieszkalny wraz z obiektami gospodarczymi, które stanowią rolną do 1 ha, ale pod warunkiem, że Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa (KOWR) nie skorzysta z prawa pierwokupu. Wiele osób rozważa zakup kilku działek o powierzchni nie większej niż 0,3 ha. Jest to możliwe, trzeba jednak pamiętać, aby ich łączna powierzchnia nie przekroczyła 1 ha. W myśl przepisów utworzymy wtedy gospodarstwo rolne. A to obliguje nas do prowadzenia go przez co najmniej 5 lat. Do tego przez ten czas nie wolno go sprzedać. Zakup działki rolnej o powierzchni od 0,3 ha a 0,9999 ha Kupno nieruchomości do 1 ha wymaga dodatkowych czynności. Pierwszy krok to podpisanie wstępnej umowy sprzedaży. Następnie notariusz przesyła go do KOWR. Organ ma miesiąc na sprawdzenie umowy i podjęcie decyzji o ewentualnym zakupie. Jeśli po tym czasie nie ustosunkuje się do dokumentu, możemy podpisać akt przeniesienia własności. W innym przypadku przedstawiciel KOWR w imieniu Skarbu Państwa musi stawić się u notariusza i złożyć oświadczenie o skorzystaniu z prawa pierwokupu. Trzeba pamiętać, że po zakupie tej wielkości działki zgodnie z przepisami nie można jej sprzedać przez okres 5 lat od nabycia. Zakup ziemi rolnej powyżej 1 ha Zgodnie z przepisami osoba niebędąca rolnikiem może kupić działkę powyżej 1 ha, aczkolwiek wymaga to uzyskania zgody Dyrektora Generalnego Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa. Z wnioskiem występuje zbywca, który musi dodatkowo wykazać, że nie było możliwości sprzedaży ziemi rolnikowi indywidualnemu. Poza tym nabywca jest zobligowany do prowadzenia działalności rolniczej na nabywanej nieruchomości. Z wnioskiem o wyrażenie przez Dyrektora Generalnego KOWR zgody na kupno nieruchomości rolnej może też wystąpić osoba fizyczna zamierzająca utworzyć gospodarstwo rodzinne. W tym wypadku musi ona spełnić następujące warunki: mieć kwalifikacje rolnicze;prowadzić działalność rolniczą na nabywanej nieruchomości;zobowiązać się do zamieszkiwania na terenie gminy, na której obszarze znajduje się nieruchomości przez 5 lat od dnia zakupu. Gdy działka będzie wchodziła w skład wspólnoty małżeńskiej, wystarczy, że jeden z małżonków jest rolnikiem. Gdzie sprawdzić przeznaczenie działki? Podstawowym dokumentem, w którym znajduje się opis każdej działki, jest miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego (MPZP). Zgodnie z Ustawą z dnia 27 marca 2003 roku o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym każda gmina powinna posiadać taki dokument. MPZP zawiera informacje o przeznaczeniu działek, rozmieszczeniu inwestycji celu publicznego (np. dróg) oraz określa sposób zagospodarowania i warunków zabudowy. Plan jest zatwierdzany uchwałą rady miasta albo gminy, zatem odnosi się tylko do jej granic. W MPZP działki rolnicze mogą mieć oznaczenia: R – tereny rolnicze,RM – zabudowa zagrodowa orazRU – tereny obsługi produkcji rolniczej. Niemniej jednak zdarza się, że część terenów nie została ujęta w miejscowym planie. W takim wypadku trzeba sprawdzić status w ewidencji gruntów i budynków. Jeśli ewidencja jest nieaktualna, warto wnioskować o wydanie warunków zabudowy dla danej działki. Co można wybudować na działce rolnej? Nie zawsze można wybudować cokolwiek na działce rolnej. Nie wolno stawiać na nich zabudowań innych niż gospodarcze. Od tego zapisu są 2 wyjątki. Pierwszym jest siedlisko, a drugim – sytuacja, kiedy działka znajduje się w obrębie granic miasta. Jednak w każdym z tych przypadków należy sprawdzić, jakie informacje są zawarte w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego. Jeśli jesteśmy rolnikami, pierwszy wyjątek określa, że działce rolnej możemy wybudować budynek mieszkalny, ale pod pewnymi warunkami. Po pierwsze, nasz dom musi być w tzw. zabudowie zagrodowej – wraz z budynkiem mieszkalnym stawiasz budynki gospodarcze (i zobowiązujemy się do prowadzenia działalności rolniczej). Przepisy wymagają również, by grunty rolne, na których postawimy zabudowę zagrodową, miały odpowiednią powierzchnię (zazwyczaj od 7 do 20 ha). Minimalną wymaganą wielkość ziemi znajdziesz w MPZP, a ustala ją gmina na podstawie średniej powierzchni lokalnych gospodarstw rolnych. Jeśli nie dotyczą nas te wyjątki, wyjściem jest odrolnienie gruntu. Odrolnienie gruntów Odrolnienie działki jest wyjściem, gdy kupujemy nieruchomość rolną po okazyjnej cenie i chcemy wybudować na niej dom letniskowy lub całoroczny. Proces ten odbywa się w 2 etapach: poprzez zmianę przeznaczenia gruntu w MPZP – jeśli jest lub uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy;wyłączenie gruntu z produkcji rolnej, czyli uzyskanie pozwolenia na korzystanie z gruntu w inny sposób niż rolniczy. Odrolnienie gruntów klasy I-III wymaga zgody ministra rolnictwa, natomiast niższych klas – starosty. Wniosek o wyłączenie działki z produkcji rolnej składamy do Wydziału Geodezji lub Gospodarki Nieruchomościami starostwa powiatowego, do którego ze względu na położenie przynależy nieruchomość. Wniosek o odrolnienie powinien zawierać: podstawę nabycia – dokument potwierdzający własność działki (akt notarialny lub umowę darowizny),wypis z miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego,wypis z rejestru gruntów,kopię mapy działki i projekt jej zagospodarowania z zaznaczonym terenem wyłączonym z produkcji rolnej. Ile kosztuje odrolnienie działki? Wyłączenie gruntu z produkcji rolnej wiąże się z wysokimi kosztami. Właściciel musi uiścić jednorazową tzw. należność oraz opłaty roczne. Stawki, od których wylicza się należność, zależą od klasy gleby, np. za 1 ha ziemi klasy I zapłacimy 437 175 zł, natomiast za ziemię kl. klasy VI – 87 435 zł. Należność pomniejsza się o wartość gruntu, ustaloną według cen rynkowych obowiązujących na danym terenie. Opłaty roczne stanowią 10% należności za wyłączenie gruntu z produkcji rolnej. W przypadku gdy jest to trwałe wyłączenie, trzeba liczyć się z kosztami przez kolejne 10 lat. Jeśli w tym czasie ziemia zostanie sprzedana, obowiązek uiszczania opłaty rocznej przechodzi na nabywcę. Obie opłaty nie dotyczą wyłączenia gruntów na cele budownictwa mieszkaniowego: do 0,05 ha w przypadku budynku jednorodzinnego;do 0,02 ha, na każdy lokal mieszkalny, w przypadku budynku wielorodzinnego. Zakup ziemi rolnej przez osobę niebędącą rolnikiem może stwarzać wiele komplikacji. Szczególnie jeśli inwestor chce z czasem wybudować na niej dom. O ile wyłączenie gruntów z produkcji rolnej jest kosztowne, ale nie trwa długo, to już zmiany w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego mogą ciągnąć się latami. W styczniu 2021 roku w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów ruszyły prace nad przeglądem przepisów w zakresie zmian prawa o ochronie gruntów rolnych i leśnych. Celem jest znalezienia rozwiązań mających na celu likwidację barier oraz przyspieszenie i usprawnienie procesu odrolnienia gruntów. Do tej pory do konsultacji zostały zaproszone samorządy. Na razie trudno jest oszacować termin, kiedy możemy spodziewać się efektów tych prac. Jak kupić działkę rolną – proces krok po kroku Szukamy ogłoszenia działki rolnej na sprzedaż. Aby szybko i łatwo wybrać odpowiednią propozycję nieruchomości dla nas, ustalmy swoje oczekiwania. Wybierzmy powierzchnię, lokalizację, aby zawęzić pole poszukiwań. Dowiedzmy się, kto jest sprzedawcą – osoba prywatna czy rolnik (pamiętajmy, że on w pierwszej kolejności powinien sprzedać działkę rolnikowi indywidualnemu, a to może utrudnić nabycie działki). Przeglądamy dokumenty gruntów rolnych Księga wieczysta, miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego lub warunki zabudowy, mapa ewidencji gruntów – to do nich zaglądamy, gdy interesuje nas zakup danej ziemi rolnej. Upewnijmy się, że dane sprzedającego i informacje o działce są zgodne z rzeczywistością, a przyszłe inwestycje w pobliżu gruntów nie zmniejszą ich atrakcyjności. Podpisujemy akt notarialny Zakup ziemi rolnej musi być potwierdzony aktem notarialnym. Jakie dokumenty będą potrzebne u notariusza? To przede wszystkim dokumenty tożsamości obydwu stron, podstawa nabycia działki obecnego właściciela, wypis z MPZP, wypis z księgi wieczystej, wypis oraz wyrys z rejestru gruntów i zaświadczenie o niezaleganiu właściciela z podatkiem od nieruchomości. Zgłaszamy nabycie działki rolnej do urzędów i płacimy podatek Kupno działki rolnej (jak i każdej innej) należy zgłosić do urzędu gminy lub miasta oraz do urzędu skarbowego w ciągu 14 dni od momentu nabycia praw do nieruchomości. Jeśli grunty rolne kupujemy od osoby prywatnej, musimy zapłacić podatek od czynności cywilnoprawnych (PCC) w wysokości 2% wartości ziemi. W przypadku zakupu działki rolnej od płatnika VAT nie płacimy podatku PCC, ponieważ opłacamy VAT, który jest uwzględniony w cenie nieruchomości. Zakup ziemi rolnej a podstawa prawna Ustawa z dnia 3 lutego 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnychUstawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny
14jhb2. 202 420 197 352 118 217 438 438 82jakie dokumenty do sprzedaży działki rolnej
